Hầu hết chúng ta chưa bao giờ thực sự được dạy cách quản lý tiền của mình. Các mẹo tài chính cá nhân hiếm khi được đề cập trong trường học. Nếu bạn may mắn, cha mẹ của bạn đã truyền lại một vài bài học về tài chính cá nhân cơ bản. Nhưng thông thường điều đó không đủ để cung cấp nền tảng kiến thức vững chắc, đảm bảo tài chính của bạn khi trưởng thành.
10 kiến thức tài chính cá nhân cơ bản cần biết
Kết quả là, tuy nhiều người được giáo dục tốt, có công ăn việc làm đàng hoàng, nhưng khá bối rối khi nói đến túi tiền của riêng họ. Gần 70% người lớn từ 35 tuổi trở xuống nói rằng họ cảm thấy chuyện đầu tư rất khó hiểu. Ước tính một phần ba số chủ nhà không biết lãi suất thế chấp của họ. Một nghiên cứu đo lường kiến thức về tám lĩnh vực tài chính cá nhân cho thấy một nửa người trường thành tại Mỹ không thể trả lời đúng 50% số câu hỏi.
10 kiến thức tài chính cá nhân cơ bản 2024
Tìm hiểu sơ qua tài chính là gì?
Bạn không cần phải trở thành một chuyên gia tài chính — luôn có những cố vấn chuyên gia cho điều đó — nhưng, điều quan trọng là bạn phải nắm được các khái niệm tài chính cá nhân cơ bản. Không hiểu những điều cơ bản đó có thể khiến bạn bị lợi dụng, hoặc cuối cùng có thể dẫn đến thảm họa tài chính. Nó cũng có thể trì hoãn bạn thực hiện các bước cần thiết để xây dựng một tương lai tài chính vững chắc cho bạn và gia đình.
Chủ đề tài chính cá nhân nghe có vẻ đáng sợ, nhưng nó không cần phải phức tạp. Dưới đây là 10 điều cơ bản cần biết về tài chính cá nhân.
1. Lập ngân sách của bạn là điều nên làm
Nhiều người thường ngại tính toán dự định chi tiêu của họ, và nghĩ lập ngân sách thường có gì đó tiêu cực. Thực tế chắc chắn không phải vậy. Đó là một cách để kiểm soát tiền của bạn đi đâu và giúp đảm bảo rằng bạn đang đi trên con đường đạt được những mục tiêu quan trọng. Bạn có thể bắt đầu bằng cách theo dõi chi tiêu của mình trong ít nhất 30 ngày.
Một nguyên tắc cơ bản đề giàu có. Bạn nên chi tiêu ít hơn số tiền kiếm được. Nghe đương nhiên phải không? 🙂 Nhưng không phải ai cũng làm được.
Vài hướng dẫn để lập danh sách các chi phí hàng tháng của bạn, bao gồm các nhu cầu cơ bản (ví dụ: tiền thuê nhà, điện nước, tạp hóa) và chi tiêu tùy ý (ví dụ: mua sắm, du lịch, Netflix). Tiếp theo, cộng thu nhập hàng tháng của bạn: số tiền bạn thực sự mang về nhà sau các khoản thuế và khấu trừ. Bạn nên luôn chi tiêu ít hơn số tiền kiếm được.
Nếu bạn không sống trong khả năng của mình hoặc nếu bạn muốn có thêm tiền mặt để tiết kiệm, sự lựa chọn thường khá nhị nguyên (tức chọn một trong hai): cắt giảm chi phí hoặc tăng thu nhập của bạn. Xem qua ngân sách của bạn và tìm cách tiết kiệm: Bạn có thể chuyển đến ở với một người bạn cùng phòng không? Mua quần áo đã qua sử dụng (chợ đồ si)? Nấu ăn nhiều hơn thay vì đi ra ăn ngoài?
Và xem xét các lựa chọn của bạn để kiếm một cuộc sống tốt hơn: Bạn có thể yêu cầu tăng lương không? Tìm một công việc mới? Chịu khó OT (tăng ca) nhiều hơn? Khi bạn đã có một ngân sách hợp lý, hãy kiên trì thực hiện! Rất nhiều ứng dụng giúp bạn tính toán thu chi mỗi tháng.
2. Xây dựng khoản tiền dự phòng
Bạn không thể đoán trước được khi nào xe máy của mình bị hỏng hóc hoặc khi nào bạn bị sốt ho bất ngờ phải đi khám bệnh. Nếu không có tiền tiết kiệm cho những gì cuộc đời quăng vào bạn, bạn có nguy cơ dính vào các khoản vay lãi suất cao hoặc vỡ nợ trên các hóa đơn của mình.
Để tránh điều này, có thể tiết kiệm tiền hàng tháng để lập quỹ dự phòng khẩn cấp.
Thông thường người ta sẽ tiết kiệm từ ba đến sáu tháng chi phí sinh hoạt cơ bản. Tuỳ vào thu nhập mỗi người, khoản tiền đó sẽ đủ.
Quỹ này nên có thể dùng bất cứ lúc nào để bạn có thể sử dụng chúng một cách nhanh chóng nhất có thể. Vì vậy có thể bạn sẽ không muốn đầu tư số tiền này hoặc khóa chúng trong két sắt để ở quê nhà. Thay vào đó, bạn có thể giữ nó trong tài khoản ngân hàng và có thể rút ra khi bạn cần.
3. Tránh dùng quá đà thẻ tín dụng
Khi có thẻ tín dụng tùy ý sử dụng, bạn có thể bị hấp dẫn tiêu xài nhiều hơn mức bạn có thể chi trả. Tránh sử dụng thẻ tín dụng ở mức tối đa có thể. Nhớ trả hết tiền hạn mức mỗi tháng. Lãi suất thẻ tín dụng cũng khá cao.
Điều đó có nghĩa là một khoản phí nhỏ được chuyển từ tháng này sang tháng khác có thể nhanh chóng biến thành một khoản tiền lớn hơn nhiều. Điều này cũng đúng với một số khoản vay tư nhân hoặc khoản vay ngắn hạn.
4. Thanh toán hóa đơn của bạn đúng hạn
Một phần tư người Mỹ trưởng thành gặp khó khăn khi thanh toán hóa đơn đến hạn. Tất nhiên, có nhiều lý do khiến mọi người gặp khó khăn. Nhưng nếu bạn đang lập ngân sách và có quỹ dự phòng như đã bàn ở trên. Có lẽ bạn sẽ không rơi vào kịch bản xấu để thanh toán đúng hạn.
Nếu hay quên, bạn có thể thiết lập lịch nhắc nhở hoặc thanh toán hóa đơn tự động thông qua ngân hàng hoặc các ví điện tử như Momo. Việc chậm thanh toán có thể dẫn đến phí trễ hạn.
Việc thanh toán trễ hạn cũng có thể ảnh hưởng đến điểm tín dụng của bạn, điều này có thể ảnh hưởng đến việc bạn có thể đủ điều kiện cho các khoản vay, thẻ tín dụng hay vay tiền mua chung cư.
5. Bắt đầu tiết kiệm để về hưu sớm
Khi bạn còn trẻ, việc nghỉ hưu có thể cảm thấy xa vời. Nhưng bắt đầu tích góp tiền càng sớm càng tốt có nghĩa là bạn sẽ có thêm nhiều năm để tiết kiệm. Tích luỹ từ từ số tiền tiết kiệm trong suốt cuộc đời của bạn hơn là chạy đua khi đã về già. Nhưng lý do quan trọng hơn chính là sức mạnh của lãi kép.
Vì bạn không chỉ kiếm được tiền lãi trên các khoản đóng góp mà còn từ lãi tích lũy, nên khoản tiết kiệm của bạn sẽ tăng lên theo thời gian.
6. Đầu tư để sinh lời – nguyên tắc tài chính cá nhân cơ bản
Chỉ tiết kiệm có thể không đủ để có những gì bạn muốn khi nghỉ hưu. Tài khoản hưu trí cung cấp một loạt các lựa chọn đầu tư, bao gồm cổ phiếu, quỹ phòng vệ và trái phiếu. Bạn có thể xem xét một danh mục đầu tư đa dạng phù hợp với khả năng chấp nhận rủi ro và số năm bạn có cho đến khi nghỉ hưu.
7. Mua bảo hiểm cũng là một kiến thức tài chính cá nhân cơ bản không phải ai cũng biết
Khi nói đến bảo hiểm, đôi khi nên thông minh để chuẩn bị cho điều tồi tệ nhất. Điều đó có nghĩa là hãy xem xét bảo hiểm y tế và bảo hiểm xe hơi và đảm bảo rằng bạn được bảo hiểm. Trên thực tế, mọi người điều khiển xe ô tô theo quy định của pháp luật phải mua bảo hiểm vật chất xe ô tô. Bạn cũng có thể muốn xem xét bảo hiểm cho người thuê nhà hoặc chủ nhà để bảo vệ nhà và đồ đạc của bạn.
Những người có người phụ thuộc (cha mẹ, con cái) cũng có thể xem xét bảo hiểm thương tật dài hạn và bảo hiểm nhân thọ có thời hạn. Nhiều người có thể mua bảo hiểm sức khỏe và tàn tật thông qua công ty họ làm việc. Nếu bạn không có lựa chọn đó, bạn có thể đến trực tiếp đại lý bảo hiểm, người môi giới hoặc công ty bảo hiểm.
8. Tận dụng điểm thẻ tín dụng
Việc mở và đóng quá nhiều thẻ liên tiếp có thể làm giảm điểm tín dụng của bạn.
Nếu bạn có điểm tín dụng đàng hoàng, có thể quan tâm các thẻ tín dụng khuyến mãi. Họ sẽ chiết khấu, giảm giá, hay hoàn một phần tiền cho bạn khi mua vé máy bay hoặc mua sắm ở siêu thị. Trong số các phần thưởng du lịch tốt nhất là những phần thưởng linh hoạt, nghĩa là chúng có thể được áp dụng cho nhiều hãng hàng không và khách sạn khác nhau.
Một vài cảnh báo: Hầu hết các ưu đãi đều yêu cầu bạn chi tiêu một số tiền tối thiểu trong vài tháng đầu tiên để nhận được tiền thưởng. Hãy lưu ý rằng việc mở và đóng quá nhiều thẻ liên tiếp có thể làm giảm điểm tín dụng của bạn.
9. Kiểm tra báo cáo tín dụng của bạn hàng năm
Bạn có thể yêu cầu báo cáo tín dụng hàng năm miễn phí từ ba cơ quan báo cáo tín dụng chính — Equifax, Experian và TransUnion — tại dailyCreditReport.com. Nếu bạn thấy bất kỳ lỗi hoặc dấu hiệu đánh cắp danh tính nào, bạn nên liên hệ với cơ quan báo cáo tín dụng hoặc nhà cung cấp tài khoản và gửi đơn khiếu nại chính thức nếu cần.
Ngoài ra có thể kiểm tra điểm tín dụng của mình miễn phí thông qua một văn phòng tín dụng lớn, trong nhiều trường hợp là trang web của nhà cung cấp thẻ tín dụng. Điểm tín dụng thường quan trọng rất nhiều khi bạn đăng ký các khoản vay, nhưng nếu điểm tín dụng ở mức thấp hơn, hầu như luôn có các bước bạn có thể thực hiện để cải thiện nó,
có thể bao gồm giảm số dư nợ của bạn hoặc thanh toán các hóa đơn đúng hạn một cách nhất quán hoặc tăng hạn mức tín dụng.
10. Lựa chọn ngân hàng một cách khôn ngoan
Có rất nhiều tổ chức tài chính ngoài kia, và thật khó để lựa chọn. Điều quan trọng là phải tìm hiểu xung quanh để đảm bảo rằng bạn đang tìm thấy một sản phẩm thực sự phù hợp với nhu cầu tài chính của mình.
